W wielu psich sportach wykorzystuje się skoki. I tak też jest w pracy wodnej . Skoki pojawiają się w wielu zadaniach… psy skaczą z pomostów, pontonu, deski SUP. Część ras wykonuje skok do wody z brzegu lub pokonując falę na morzu …
Niektóre rasy skaczą bardzo dynamicznie… inne trzeba prawidłowego skoku nauczyć….
tak właśnie… nauczyć ☺️ co tyczy się przede wszystkim molosów i innych dużych psów. Ale również te mniejsze ,średniej wielkości mają z tym zadaniem problem.
Ale zacznijmy od początku…
Aby jakikolwiek skok czy to do wody czy na lądzie był prawidłowy potrzebujemy:
- w chwili odbicia stabilności koń.piersiowych, dobrego przenoszenia ciężaru ciała.
- elastyczności odcinka lędźwiowego dla dobrej pracy miednicy i dolnego odcinka kręgosłupa
- stabilności miednicy i jej obszaru, która umożliwia podtrzymanie ruchu w górę
- odporności mięśni kończyn piersiowych oraz m. brzucha i klatki piersiowej w czasie zanurzenia.
- prawidłowego zakresu ruchu prostowników i zginaczy w okolicy miednicznej
- mocnego i zdrowego korpusa dla podtrzymania lotu
Przede wszystkim dla dobrego skoku potrzebujemy doskonałej elastyczności zginaczy stawu biodrowego, miedzy innymi dlatego kontuzja m. biodrowo- lędźwiowego uniemożliwia jakiekolwiek skoki.
Każdy skok można podzielić na poszczególne jego fazy. Skok do wody dzielimy na :
FAZĘ ODBICIA
– to moment w którym koń. piersiowa (przednia) przejmuje obciążenie i stanowi mocny filar do odbicia. Obręcz barkowa stabilizuje koń. piersiową dzięki pracy mięśnia trójgłowego (fot.1).
Fot. A. Dombrowski
Dla samego odbicia natomiast ważna jest siła lędźwi i ich okolicy, gdyż jest ona rozciągana w tej fazie poprzez odepchnięcie i całkowity wyprost kończyny miednicznej. Siła która powstaje jest tak duża iż powoduje szarpnięcie kości palców ( fot.2).
fot. A. Rejek
FAZA LOTU
Którą umownie można podzielić na wczesną, środkową i końcową. W fazie tej ważna jest stabilność tułowia oraz równowaga dla jej podtrzymania. Bardzo mocno pracują mięśnie nadosiowe (przykręgosłupowe) oraz mięśnie podosiowe (mięśnie brzucha – prosty, poprzeczny, skośne) a także m .wielodzielny. W wczesnej fazie lotu głowa pozostaje wysoko zadarta, natomiast koń. miedniczne pozostają nadal w wyproście ( fot.3).
Następnie dochodzi do silnego skurczu koncetrycznego mięśni zginaczy kończyn miednicznych i ich silnego podciągnięcia (fot.4).
Fot. A. Dombrowski
W końcowej fazie lotu, tuż przed zanurzeniem pies bierze ostatni wdech (fot. 5) a u retrieverów zauważalna jest w tym momencie faza wykroczna koń. piersiowych. (fot. 6) Można ją porównać do ratowniczego skoku wykrocznego. Takie ułożenie kończyn przednich na celu rozbicie lustra wody . Jest to cecha charakterystyczna psów aportujących. W tym momencie główne uderzenie jest odbierane przez kończyny piersiowe oraz klatkę piersiową.
FAZA ZANURZENIA – krótka faza w której pies intuicyjnie zaczyna wykonywać ruchy łapami. Kończyny piersiowe i miedniczne naprzemiennie wykonują pociągnięcia ku tyłowi przechodząc tym samym odruchowo do ruchu pływania i jak najszybszego wynurzenia (fot.7).
Niebezpieczeństwa podczas skoku do wody.
Wydawałoby się, że skok do wody to wręcz naturalna czynność, szczególnie dla psów ras przeznaczonych do pracy w wodzie…i faktycznie jeśli chodzi o przedstawicieli ras aportujących to rzadko mają z nią problem. Zazwyczaj kilka ćwiczeń wystarcza by pies przełamał swoje obawy i bez problemu wykonywał piękny ,poprawny, daleki skok…
Jednak w pracy wodnej mamy też psy nieco większe….i dłuższe i niekoniecznie o tak dużej dynamice. Wraz z rozmiarem zmienia się powierzchnia jaką pies potrzebuje do stabilnego i mocnego wybicia się ( fot. 8). Na szkoleniach często stosuje się zwykłe pontony, których balony są wystarczające dla retriever’ów ale już niekoniecznie dla molosów ( spróbujcie ustawić ręce na balonie a następnie mięśniami brzucha i siłą odbicia nóg podciągnąć nogi na ten sam balon i wykonać odbicie wskakując na główkę do wody. Dorosły człowiek w pozycji czworaczej nie różni się wielkością od suczki a tym bardziej od samca molosa ).
Duże psy często podpierają się na balonie wykorzystując do tego powierzchnie przedramion koń. piersiowych co powoduje, iż w momencie wykonania skoku przeskakują balon i wykonują skok, który nie tylko może skończyć się poważną kontuzją ale nawet przerwaniem rdzenia kręgowego ( fot. 9-10).
Często również zdarza się, iż mała powierzchnia zostanie całkowicie pominięta przez dużego psa i przeskakując go wykonuje skok do wody ( fot. 11-12).
Zdecydowanie dla dużych psów lepsze są łodzie motorowodne…jednak na nich też zdarzają się nieprzyjemne wypadki. Łodzie te na balonach posiadają uchwyty oraz liny , w których nierzadko ląduje łapa psa (fot. 13).
Zatem pamiętajmy, zanim zaczniemy wykonywać to widowiskowe ćwiczenie sprawdźmy czy oby na pewno będzie ono mogło być wykonane bezpiecznie. Jeśli nie ma takich możliwości to lepiej odpuścić niż porywać się na jego wykonanie w sposób zagrażający zdrowiu czy nawet życiu naszych psów. A pierwsze ćwiczenia wprowadzające i doskonalące skok do wody z pontonu wykonujemy jeszcze na lądzie.
Bibliografia
- Dogs steps – a New look. Rochel Poge Elliot
- Athletic and Working Dog: Functional Anatomy and Biomechanics- Gillette Robert L.
- Canine Cross Training – Building Balance, Strength and Endurance In Your Dog – Sasha Foster
- Care Of The Canine Athlete – Lowri Davies
